Xử lý bề mặt kim loại trước khi sơn là một bước quan trọng trong quá trình sơn phủ bề mặt kim loại. Quá trình này bao gồm việc loại bỏ rỉ sét, bụi, dầu mỡ và làm cho bề mặt kim loại trở nên sáng bóng và nhám mịn, giúp lớp sơn bám chặt hơn. Điều này nâng cao tính thẩm mỹ, tuổi thọ và chất lượng của sản phẩm. Hãy cùng Surevina tìm hiểu các chất làm sạch bề mặt kim loại
1. Các chất làm sạch bề mặt kim loại bằng thủ công
Các phương pháp xử lý bề mặt kim loại (hoặc các phương pháp làm sạch bề mặt kim loại hoặc cách làm sáng bề mặt kim loại hoặc cách làm sạch kim loại hoặc cách làm sạch rỉ sét trên sắt hoặc cách làm sạch lớp oxit kim loại hoặc cách làm sắt không bị gỉ hoặc cách tẩy rỉ sét trên inox hoặc cách chống rỉ sét hay biện pháp xử lý thép gỉ ) ở dạng thủ công này thì đơn giản, dễ thực hiện và tiết kiệm chi phí. Có thể sử dụng các dụng cụ như dao cạo, bàn chải sắt hoặc giấy nhám, búa để làm sạch bề mặt kim loại.
Tuy nhiên khi thực hiện theo phương pháp này có thể gây ra ô nhiễm môi trường do bụi bẩn gây ra, độ ồn (khi làm sạch bằng búa gõ), độ mịn, độ nhám của bề mặt kim loại sẽ không được đồng đều. Có hai cách thủ công phổ biến như:
-
Làm sạch bằng bàn chải sắt
Ưu điểm của phương pháp này là sự đơn giản và tiện lợi, với chi phí rẻ tiền. Tuy nhiên, cũng có nhược điểm là chi phí nhân công và thời gian tăng lên, và có nguy cơ làm bề mặt kim loại bị càu, xướt, bóng tróc. Điều này có thể làm giảm độ bám dính của lớp sơn lót lên bề mặt kim loại.

-
Phương pháp bằng búa gõ
Phương pháp làm sạch bằng búa gõ, thường kết hợp với bàn chải sắt, cũng có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Mặc dù thuận tiện cho việc sửa chữa cục bộ và những sửa chữa nhỏ, nó cũng dễ dàng lấy đi những mảng sét rỉ bong tróc lớn. Tuy nhiên, không thể đảm bảo chất lượng bề mặt sau khi làm sạch, đồng thời gây ra độ ồn lớn và có thể làm biến dạng bề mặt chi tiết.
2. Phương pháp xử lý bề mặt bằng cơ khí
-
Làm sạch bằng phương pháp dùng nhiệt (ngọn lửa)
Làm sạch bằng phương pháp dùng nhiệt, thông qua việc sử dụng thiết bị tạo nhiệt đốt cháy như acetylen hoặc oxy, là một phương pháp phổ biến trong công nghệ xử lý bề mặt kim loại. Phương pháp này thường được áp dụng để làm sạch lớp áo tôn, lớp sơn cũ, dầu mỡ, cặn cáu, và bụi bám phía ngoài bề mặt kim loại. Ưu điểm của phương pháp này là sự đơn giản của thiết bị và khả năng loại bỏ các lớp sơn cũ, dầu mỡ và cặn cáu một cách hiệu quả.
Tuy nhiên, nhược điểm của nó là dễ gây biến dạng cho các chi tiết và hiệu quả không cao khi xử lý lớp gỉ, đồng thời cũng tốn kém.
-
Làm sạch bằng phương pháp dùng máy mài đĩa cát
Trong khi đó, phương pháp làm sạch bằng máy mài đĩa cát sử dụng đĩa quay được đính kèm với các hạt nhám để mài vào các vị trí cần loại bỏ, đặc biệt là các mảng gỉ sét nhỏ. Phương pháp này đem lại hiệu quả cao trong việc làm sạch bề mặt kim loại, tuy nhiên, nó chỉ áp dụng tốt cho những vị trí góc cạnh và khối lượng công việc ít.

-
Làm sạch bằng phun nước áp lực cao
Còn phương pháp làm sạch bằng phun nước áp lực cao sử dụng áp lực lên đến khoảng 1,900 bar để tẩy sạch các lớp sơn cũ, cặn bẩn và sét rỉ trên bề mặt kim loại. Ưu điểm của phương pháp này là làm sạch bề mặt gỉ sét nhanh chóng và thân thiện với môi trường, với chi phí vật tư (nước) rẻ tiền và dễ tìm. Tuy nhiên, nhược điểm của nó là thiết bị máy móc phức tạp, chi phí đầu tư ban đầu lớn và có thể gây oxi hóa những bề mặt bên trong máy móc cũng như những vị trí không được sơn.
-
Làm sạch bề mặt kim loại bằng phun cát ướt
Ngoài ra, còn có phương pháp làm sạch bề mặt kim loại bằng phun cát ướt, sử dụng hỗn hợp nước và cát được phun dưới áp suất cao để xử lý các mảng gỉ lớn và lớp sơn cũ dày. Phương pháp này không gây ô nhiễm môi trường do không tạo ra bụi và có khả năng xử lý khối lượng công việc lớn và nhanh chóng. Tuy nhiên, sau khi làm sạch, bề mặt thép ướt cần được xử lý lại để làm khô trước khi tiến hành sơn.
-
Làm sạch bề mặt kim loại bằng phun cát khô
Cuối cùng, làm sạch bề mặt kim loại bằng phun cát khô là một phương pháp hiệu quả để loại bỏ gỉ, lớp sơn cũ và các chất bẩn dính trên bề mặt. Sử dụng các hạt cát, sỏi nhỏ được phun với tốc độ cao có thể loại bỏ các vết ố vàng, sét rỉ, cặn bẩn. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này phụ thuộc vào mức độ gỉ sét và rỗ của bề mặt, và sau khi làm sạch, việc xử lý bề mặt cần được thực hiện trước khi tiến hành sơn.
3. Phương pháp xử lý bề mặt kim loại bằng phương pháp hóa học
-
Hoá chất dùng tẩy dầu
Hoá chất dùng để tẩy dầu có thể được phân loại thành ba dạng chính tùy thuộc vào tính chất của dầu cần tẩy và loại kim loại đang xử lý.
Trước hết, tẩy dầu dùng dạng tính kiềm thường được sử dụng để loại bỏ dầu mỡ trên bề mặt các phôi kim loại như đồng, sắt, thép, kẽm, và nhôm. Dung dịch thường được nhiệt động ổn định từ 50°C đến 65°C, với việc lựa chọn hàm lượng, thời gian và nhiệt độ phù hợp tùy thuộc vào tình trạng của bề mặt kim loại. Quy trình thực hiện cần phải tuân theo quy định đã được xác định trước.
Tiếp theo, tẩy dầu dạng tính acid thường được sử dụng để loại bỏ dầu và rỉ sét trên phôi sắt, thép ở nhiệt độ thường.

-
Tẩy dầu kết hợp với tẩy gỉ